Artykuły piśmiennicze w okresie wojen napoleońskich

[Kurczak]

Labaume tak podaje z Rosji w 1812 r....."Wronie pióra ostrzyłem tym samym nożem jakiego wcześniej używałem do krojenia końskiego mięsa. odrobina prochu strzelniczego , zmieszana w garsci ze stopionym sniegiem służyła mi za atrament, a działo za biórko"

Ja zrobiłem sobie gęsie pióro, najpierw je namoczyłem a potem utwardziłem kąpielą w goracym piasku- metoda stara jak pismo , skrobałem nim chociażby na procesie burmistrza z Gutstadt.

p.s

do pisania kurze pióra się nie nadają!

[srebrny_lis]

Gęsie są najlepsze, podobnie jak puch na pierzyny/poduszki (kurze pierze się zbija). Ciekawe jak jest z bocianimi?

[asdic321]

"Odkrylem" wlasnie ze stalowka pojawila sie w 1803 r. jako wynalazek niejakiego Wise:
http://www.bryk.pl/teksty/gimnazjum/his ... wieku.html" onclick="window.open(this.href);return false;
Ciekawe jak szybko mogla sie rozprzestrzenic ale biorac pod uwage blyskawiczne kariery niektorych XIX wiecznych innowacji, cytowane przez Dzika "srebrne piora" z Ostrody mogly byc po prostu slalowkami!

[srebrny_lis]

Montowanymi do piór gęsich, jak mniemam? A czym byłyby wspomniane "pióra stalowe" patentu Donklina - tez stalówkami czy całymi "pisakami"?

[mapownik]

Bylem kiedys w muzeum w Belgii chyba na zamku Boullion (?) i tam jest cala sala poswiecona piorom i artykulom pismienniczym ,cos pieknego ale niestety nie moge znalezc zdjec.
Moze to troche pomoze .
http://atelierducaractere.chez.com/page ... riers1.htm" onclick="window.open(this.href);return false;
http://atelierducaractere.chez.com/page ... alogue.htm" onclick="window.open(this.href);return false;
http://atelierducaractere.chez.com/page ... riers2.htm" onclick="window.open(this.href);return false;
http://www.marocantics.com/photos/crami ... smbakhras/" onclick="window.open(this.href);return false;
http://cretinlapin.blogspot.com/" onclick="window.open(this.href);return false;
Moje zdjecia ktos prosil na PW wklejam tutaj
Niestety nie ma pior.


Uploaded with ImageShack.us
http://img600.imageshack.us/slideshow/w ... 09246e.jpg" onclick="window.open(this.href);return false;

[srebrny_lis]

Dzięki. To leżące na wierzchu to owo srebrne/stalowe pióro?

[asdic321]

Przyznam się bez bicia, ze nie doczytalem postu o Donklinie, stad informacje o stalowce Wise’a (ktora znalazlem calkiem przez przypadek) potraktowalem jako cos nowego! A ze korzystalem z malo wiarygodnego zrodla, „za pokute” postanowilem poszukac (w Sieci) co i jak z tymi stalowkami faktycznie bylo...

Najczesciej pojawiajace się (i kopiowane slowo w slowo, także w tlumaczeniach) teksty - np. tu: http://www.hortonandnewberry.co.uk/info/pens.php" onclick="window.open(this.href);return false;
powiadaja ze „brytyjski inzynier Bryan Donkin opatentowal stalowke w 1803 r. ale nie wykorzystywal komercyjnie swego wynalazku az do 1830 r., kiedy to stalownicy z Birmingham (glownie William Joseph Gillot, William Mitchell, James Stephen Perry) wynalezli technike masowej produkcji tanich i trwalych stalowek.”
Z tym, ze czasami rok tego patentu okreslany jest rowniez na 1808:
http://blogs.ubc.ca/etec540sept10/2010/ ... and-paper/" onclick="window.open(this.href);return false;

Bywa tez, ze wynalazek przypisuje sie Wise’owi, o którym można znalezc co nastepuje: http://www.wynalazki.mt.com.pl/joomla/i ... &Itemid=51" onclick="window.open(this.href);return false;
„Mimo tego, że srebrne pióro z zapasem atramentu wewnątrz za 10 franków, po raz pierwszy zostało opisane w Paryżu przez dwóch podróżników holenderskich już w roku 1656, to w Europie i Ameryce aż do konca XVIII wieku królowało pióro gęsie (używane od VII wieku n.e.), które wymagało ciągłego ostrzenia.
Dopiero w 1803 roku brytyjski przedsiebiorca Wise otrzymuje patent na stalówkę, ale ze względu na wysokie koszty produkcji była ona mało rozpowszechniona. Zmieniło się to około roku 1822, kiedy zaczęto produkować je maszynowo. Podjął się tego przemysłowiec angielski Samuel Harrison, którzy już wcześniej (w 1780 roku) sam zbudował bardziej użyteczny model pióra.
Pierwsze patenty na pióro wieczne zostały przyznane już około roku 1830, były one jednak niepraktyczne - atrament wypływał albo za szybko, albo nie wypływał prawie wcale.”

Coz, nie dojdziemy chyba kto faktycznie był pierwszy ale historia wynalazkow zna cale mnostwo takich „konwergencji”

Na innych stronach zas można doczytac cos na temat konstrukcji. Tu:
http://www.helium.com/items/431162-the- ... nstruments" onclick="window.open(this.href);return false;
stoi np. ze „brytyjski inzynier Bryan Donkin opatentowal stalowke w 1803 r. ale masowa produkcja takich pior nie była opracowana przed 1830 r. (...) Podstawowa stalowka była produkowana z wytlaczanej i hartowanej stali, ostrzonej nastepnie oraz formowanej we >>wskazowki<< i >>pekniecie<<”

Gdzie indziej z kolei:
http://www.novelguide.com/a/discover/cd ... 00011.html" onclick="window.open(this.href);return false;
można znalezc iż „Na poczatku XIX w. Anglik Bryan Donkin (1768–1855) wynalazl stalowke do METALOWYCH PIOR(sic!)”. Tak wiec pojawia się informacja sugerujaca istnienie jakiejs oprawy samych ostrzy. To będzie chyba tez odpowiedz na pytanie

Montowanymi do piór gęsich, jak mniemam? A czym byłyby wspomniane "pióra stalowe" patentu Donklina - tez stalówkami czy całymi "pisakami"?

o sposób ich mocowania!

Najwiecej informacji przynosi jednak brytyjska encyclopedia z 1902 r.:
http://www.1902encyclopedia.com/P/PEN/pen.html" onclick="window.open(this.href);return false;
w ktorej pod haslem „PEN” znajdziemy m.in.:
„Piora ptasie, dawniej w wylacznym uzyciu i nadal rozpowszechnione miedzy spoleczenstwami Zachodu jako instrument do pisania, otrzymywane sa glownie ze skrzydel gesi. Lotki labędzi tez sa wysoce cenione a do specjalnych celow nadaja sie rowniez piora kruka i innych gatunkow (zob. FEATHEKS, vol. IX, s. 60). W 1809 r. Josephe Bramah, slawny wynalazca, opatentowal maszyne do ciecia lotek na oddzielne stalowki, poprzez dzielenie stosiny na trzy albo nawet cztery czesci. Wynalazek Bramah'a zaznajomil społeczenstwo i spopularyzowal idee uzycia stalowki zamiast kompletnej lotki i w tym sensie antycypowal forme piora bedacego najczesiej obecnie (tj. jeszcze w 1902 r. ! - przyp.) w uzyciu. W 1818 r. Charles Watt otrzymal patent na zlocenia obcietych lotek i pior preparowanych recznie oraz przez srodki chemiczne, co pozwala uznac go za prekursora zlotego piora. Ale bardziej znaczacy krok w tym kierunku wykonany został w 1822 r., kiedy to Hawkins i Mordan opatentowali stosowanie rogu i szyldkretu do formowania stalowek, ktorych ostrza wzmacniano przez aplikowanie małych kawałków diamentu, rubinu albo innej twardej substancji, lub tez przez owijanie małego kawałka cienkiego arkusza zlota na zakonczeniu szyldkertowego ostrza oraz różne inne zabiegi majace na celu utwardzenie pior.
Metalowe piora, choc zapewne nie calkiem nieznane nawet w czasach antycznych, nie weszly jednak do uzycia od razu i naprawde nie staly się powszechne do połowy XIX wieku. Na spotkaniu Stowarzyszenia Brytyjskiego w Birmingham w 1839 r. stalowe piora byly ledwo znane; choc dziesiec lat pozniej stały się wazna podstawa miejscowego przemysłu. W 1803 r. Pan Wise wykonal tez i sprzedal w Londynie stalowe piora wykonane w formie rurki, ktorej wydluzone krawedze spotykaly sie by utworzyc rozciecie jak w przypadku zwyklej lotki. Sprzedały sie one po około 5 szylingow kazde ale poniewaz byly twarde i sztywne, nie cieszyly sie wielkim uznaniem. W 1808 r. metaliowe pioro zostało opatentowane przez Bryana Donkina, ktory sporzadzil je z dwoch oddzielnych czesci - płaskich albo prawie plaskich, ktorych przeciwlegle krawedzie formowaly rozciecie piora albo, jako alternatywa dla jednego elementu, ksztaltu plaskiego i nie cylindrycznego jak w zwykłej formie, zgietego pod odpowiednim katem przed wstawieniem do rurki, ktora tworzyla jego oprawe. W Birmingham stalowe pioro sporzadzone zostalo rowniez pod koniec XVIII w. przez Harrisona, producenta drucianych kolek, dla Doktora Priestleya. Po latach tenze Harrison, do spolki z Josiah Masonem - innym producentem kolek ze stali - stali sie jednymi z pionierow handlu stalowymi piorami."

[srebrny_lis]

Dziękujemy za śliczną kwerendę! Wynika z niej wszelako, iż w 1807 nie powinno być jeszcze mowy o jakichś hurtowych zakupach "srebrnych piór" metalowych w zapadłej Osterode. Jak więc tłumaczyć list Tomasza hrabiego Łubieńskiego do żony, cytowany przez Dzika za Brandysem? Inna rzecz, że Brandys czasem błądzi swych książkach. Ale list to dokument bieżący a nie wspominki po latach wielu... Może chodzi o srebrzone (i w ten sposób dodatkowo utrwalane i utwardzane) pióra gęsie - jeszcze przed oficjalnym opatentowaniem tej metody przez Brytyjczyków w 1818?

[Manufaktura Dzika]

chyba że miał na myśli ołówki w srebrnej oprawie

[asdic321]

Choc trzeba pamietac, ze miedzy wynalezieniem jakiego przedmiotu a uzyskaniem nan brytyjskiego (czy jakiegokolwiek innego) patentu potrafia minac lata, dziwi mnie troche ze sami Angole nie potrafia jasno stwierdzic kto i kiedy dokladnie opatentowal stalowke! Jednak okreslenie "stalowe pioro" moze byc sporo wczesniejsze - jesli wierzyc ichniejszej Wiki, ktora pod haslem "dip pen" (pioro "maczane") podaje taka oto ciekawostke:

>>Uwaza sie ze pierwsze stalowe pioro wyprodukowano w 1803 r. jednak Daniel Defoe w ksiazce "Podroz przez cala wyspe Wielka Brytania - 1724-26", w liscie VII zapisał: "tynk sufitow i scian w niektorych pokojach jest tak dobry, tak mocny, tak spoisty, ze odrywaja go duzymi platami, ktore zniosa pisanie na nich ołówkiem albo stalowym piorem."<< (oryg.: "steel pen")

I co o tym myslec?!
Tak czy owak - w swietle powtarzajacych sie informacji o upowszechnieniu wynalazku - uwazam ze zakup stalowych ostrzy pior byl Roku Panskiego 1807 w Ostrodzie bardzo malo mozliwy! Najpredzej wiec moglo chodzic o wzmacniane srebrem piora ptasie, ewentualnie wycinane z nich i powlekane metalem "stalowki" - w jakichs oprawkach?

[srebrny_lis]

Ostatnia wersja jest kusząca. Bowiem źródłowość to podstawa (tu: Łubieński).

[asdic321]

O dziejach pismiennictwa jeszcze troche tutaj:
http://www.youtube.com/watch?v=RekJ2sOuQ_c" onclick="window.open(this.href);return false;
Prawda ze wyklady z historii potrafia byc pasjonujace nawet w obcych jezykach?

[srebrny_lis]

Tak to widzę: drewniana lub kościana "ruczka" a w niej osadzone posrebrzane i utwardzone przycięte końcówki piór gęsich. Kurczak utwardzał pióra gorącym piaskiem; teraz trzeba spróbować pokryć srebrem?

[Manufaktura Dzika]

a jak przechowywano papier? w rulonach czy złożony ?

[srebrny_lis]

Tak i tak: do pisania używano pojedynczych kart, czasem przechowywanych w rulonach a czasem w plikach. Zapewne sposób przechowywania zależał od sytuacji - co było akurat wygodniejsze.