średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Ekwipunek żołnierza, oprócz broni

Moderator: Don Joker

zisio8219
Posty: 32
Rejestracja: 07 kwie 2011, 19:49
Lokalizacja: SMOLAJNY

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: zisio8219 »

Zamieszczam swój wpis z forum Guttstadt.pl
Wpadłem na taki pomysł- pieczęć urzędu potwierdzającego przynależność mieszczańską.
Mieszczaństwo – stan społeczny składający się z obywateli miast (łac. cives), czyli osób wolnych, podlegających prawu miejskiemu, uformowany w średniowieczu. Po upadku państwa stanowego klasa społeczna, nazywana częściej burżuazją (z fr. bourgeoisie – mieszkańcy miast); rzadziej mieszczaństwem nazywa się ogół mieszkańców miast. Ze względu na ideologiczne pejoratywne nacechowanie pojęć „mieszczaństwo” i „burżuazja” współczesna socjologia używa chętniej i częściej określenia klasa średnia.

Stan mieszczański uformował się w XIII wieku w związku z powstawaniem średniowiecznych miast rządzących się odrębnym prawem. Mieszczanie uzyskiwali od feudalnych władców prawa samorządowe i inne przywileje. Ponieważ życiem społeczności miejskiej kierowały jasno określone prawa. By spełnić warunki przyjęcia do tego prawa, należało najpierw nabyć obywatelstwo miejskie pod określonymi prawem warunkami uregulowanymi w przepisach miejskich tzw. wilkierzach (kodeksach prawa miejskiego), ordynacjach Rady Miasta oraz edyktach, niekiedy bardzo surowych.

Jako warunki przyjęcia stawiano m.in. urodzenie z legalnego związku, przedstawienie władzom miejskim dwóch zamożnych miejscowych protektorów (polecających) oraz złożenie uroczystego zobowiązania do przestrzegania obowiązujących praw i dostosowania się do rozporządzeń władz miejskich.

Przepisy miejskie w zależności od tradycji nakazywały również w określonym terminie nabycie w mieście nieruchomości oraz uregulowanie stosownych opłat do kasy miejskiej. Osoba która uzyskała akceptację władz miejskich składała przysięgę i była następnie wpisana do księgi przyjęć prawa miejskiego (łac. album civile).

Uzyskanie przyjęcia do prawa miejskiego dawało wiele korzyści – umożliwiało m.in. wolne prowadzenie działalności gospodarczej, dawało czynne i bierne prawo wyborcze do władz miejskich, członkostwo w bractwach kupieckich i cechach rzemieślniczych.

Od końca XVI wieku w Polsce warunkiem uzyskania przyjęcia do prawa miejskiego było wyznawanie religii rzymskokatolickiej przez osobę starającą się o takie przyjęcie. Mieszczaństwo zajmowało pośrednie położenie między wyższym stanem – rycerstwem i niżej położonym chłopstwem.

Składało się głównie z kupców i zrzeszonych w cechach rzemieślników. Jednocześnie podlegało silnej społecznej i majątkowej stratyfikacji na bogaty patrycjat i uboższe pospólstwo. Z mieszczaństwa najczęściej wyłączano rządzących się odrębnymi prawami i niepodlegających władzy rad miejskich Żydów, a także duchownych. Również nie był zaliczany do mieszczaństwa mieszkający w miastach, ale nieposiadający praw plebs. W Polsce ludność pochodzenia ruskiego mogła się starać o przyjęcie do prawa miejskiego dopiero po roku 1724.

Stopniowo wśród mieszczaństwa kształtowała się bogata warstwa, zajmująca się bankowością i zamorskim handlem, zrzeszona w gildiach i kompaniach handlowych, z której powstaniem wiąże się początek kapitalizmu.

https://pl.wikipedia.org/wiki/Mieszczaństwo

Skoro osadnik starał się o akt przynależności do społeczności mieszczańskiej, to ten dokument musiał być opatrzony pieczęcią danego miasta. :?:
Mark
Posty: 80
Rejestracja: 12 lip 2007, 15:07
Lokalizacja: Oberland

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: Mark »

No to Asdic naświetlił. No tak DM nie mało zameczku. Ciekawe to borger -opiekun (owie). Cholera wie z czego to vossberg pociągnął. Pewnie z jakiegoś okrucha ale na czym??? Dla mnie obie( DM i Morąg) są narysowane - infantylnie gładkie. Pewnie stan odcisków był słaby. Ne wiem ja w przypadku Dobrego ale moraskiej nikt nigdy nie publikował po nim, ba nawet nie wspominał o niej a jest z roku domniemanej lokacji.
Jarek powinieneś pieczęcie projektować normalnie- swietna:)
Mark
Posty: 80
Rejestracja: 12 lip 2007, 15:07
Lokalizacja: Oberland

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: Mark »

Jeszcze dwa słowa o tych pieczęciach. Tak się zasugerowałem tą datacją i inskrypcją DM, że umknęlo mi najważniejsze. Toć napisane jak wól, że obie (DM i Morag) pochodzą z akcesu miast do związku pruskiego! Vossberg uznał je jednak za starsze i wydatował zgodnie ze źródłami na daty lokacji. W przypadku DM popełnił błąd! Teraz kilka argumentów. Mogło tak być że miasta oba posiadały te same zigle od lokacji do 1440. Morąg pewnie dłużej. Kolejna znana pieczęć wystepuje dopiero po pożarze miasta i archiwum w 1697 roku, co zrozumiałe. Więc jeśli morąska pieczę u vossberga to ta sam którą publikuje Weyde w monografii z 1927 roku to jasno z tego wynika, że Vossberg datował miasta nie pieczęcie i jak widać czasem źle. Morąski zigel rady miejskiej nie mógł istnieć w 1327 roku. Rada powstała ok 1340. Dlatego Weyde datuje ją na 1440 rok a jest wówczas przechowywana (dokument i pewnie obie pieczęcie) w bibliotece miejskiej w Elblągu.Zatem bardziej krytycznie mimo braku źródeł dziś skłaniam się do zakwestionowania vossbergowych datacji.
P.S.Jeszcze raz co do jakości przedstawień obu pieczeci to mam obawy, że albo były nieczytelne albo ich Vossberg nie widział. Facet robił idealne wizerunki zigli choćby Korony Polskiej czy Gdańska i Torunia a te dwie odstają nawet od sąsiednich na tym samym taflu. Pozdrawiam
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Mark
Posty: 80
Rejestracja: 12 lip 2007, 15:07
Lokalizacja: Oberland

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: Mark »

A tam. Nie pomylił! Po prostu za Dussburgiem i Hartknochem Codex D... W...i podał datę lokacji Glottau- Glotowa ,na którego terenie miano zalożyć DM. Tyle marudzenia. pozdrawiam Mark.
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
asdic321
Posty: 1696
Rejestracja: 26 mar 2008, 13:35
Lokalizacja: Prusy Królewskie

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: asdic321 »

Tak jest, poleciał datami lokacji - nawet nie chronologią przywilejów. W przypadku DM miało to uzasadnienie o tyle, że miasto lokował na gruntach ziemi Glottau/Glottovii bp. Eberhard, który - podobnie jak i następujący po nim Jordanes - "zapomniał" chyba wydać stosownego przywileju. A uczynił to dopiero 26 XII 1330 r. biskup kolejny - Henryk.
Vossberg popełniał błędy, zwł. opierając się na kronice Piotra z Dusburga (i tu np. oczywista pomyłka co do osoby zasadźcy!). Jednak z pieczęciami historia wygląda tak, że dobromiejskich
sprzed 1440 r. nikt współczesny nie widział. A wcześniej miał być choćby wspomniany przez Boettichera stempel"Godenstat" na dokumencie z 1427, czy też nazwa "Bona Civitas", zapisana przez kancelarię diecezji w 1347. Stąd też i założenie, że ta "nasza" jest (naj?)starsza. Pytanie, czy rzeczywiście tak było - i czy mogła np. powstać przed 1300 AD? ;)
asdic321
Posty: 1696
Rejestracja: 26 mar 2008, 13:35
Lokalizacja: Prusy Królewskie

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: asdic321 »

...przed 1330 AD - sorki! :wstyd:
Mark
Posty: 80
Rejestracja: 12 lip 2007, 15:07
Lokalizacja: Oberland

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: Mark »

Ano. Vossberg trzaskał (publikował) tych pieczęci skubaniec setki w krótkim czasie ok. 1840. Pewnie dlatego nie wnikał za bardzo w analizy udanych i nieudanych lokacji a wiemy jak było. Datę lokacji Morąga zaklepała wysoka komisja bodaj dopiero pod koniec XIXw. Wtedy też wzięli się też za herby miast itp.
Wracając na chwilę do mojego stwierdzenia o pieczęci "zamkowej", to zastanawia mnie umieszczanie inskrypcji" Burgensis" które jakoś podkorowo czytam to jako "mieszkańcy grodu". Wiadomo, że sam zamek, (jesli był) nie był dla mieszczan. Czasem odgradzany fosą od miasta. Jednak forma "pieczęć mieszczan" nie miasta, nie rady, nadal mnie zastanawia. Co ciekawe istnieje inny zigel- Zalewa, gdzie nigdy nie miało być zamku krzyżackiego a jedynie warowny wyniosły kościół no i klasztor. Nie poznamy zatem zigla z 1440 roku bo Zalewianie nie przystąpili do związku.:) i mają kilka herbów miasta :D ale to już inna.......
zisio8219
Posty: 32
Rejestracja: 07 kwie 2011, 19:49
Lokalizacja: SMOLAJNY

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: zisio8219 »

Z forum dobromiejskiego, wpis ANDRUDA:
Pieczęcie miast dawnej Polski
Wittyg Wiktor
W-wa 1905-14 r
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Mark
Posty: 80
Rejestracja: 12 lip 2007, 15:07
Lokalizacja: Oberland

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: Mark »

Czyli macie utrwalone wzornictwo w DM:) a poważniej inskrypcja ta sama ale wzbogacona o GM, dla odróżnienia od oryginału.
asdic321
Posty: 1696
Rejestracja: 26 mar 2008, 13:35
Lokalizacja: Prusy Królewskie

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: asdic321 »

No to jeszcze Marian Gumowski „Pieczęcie i herby miast pomorskich”, Toruń 1939 (dostępne na stronie Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej: http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=25729" onclick="window.open(this.href);return false; )
Dzieło wprawdzie wtórne nieco w stosunku do wymienianych wcześniej ale i tak zawiera parę ciekawostek, choćby informacji (na ile prawdziwych?) o zachowanych tłokach pieczętnych :D
Skoro formy analizowanej pieczęci pojawiają się do XVI w., w napisie BORGE(R) nie może zatem chodzić o zasadźcę, a w takim razie dotyczy on mieszczan
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
Mark
Posty: 80
Rejestracja: 12 lip 2007, 15:07
Lokalizacja: Oberland

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: Mark »

Oj cos ci pierwsi Dobro Mieszczanie to chyba jakoś z Niderlandów. Łyne regulowali?
Twardo sie trzymali swego.
Awatar użytkownika
Bramafan
Posty: 1229
Rejestracja: 04 wrz 2008, 21:22
Lokalizacja: Dobre Miasto

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: Bramafan »

Czyli podsumowując, do wspomnianej rekonstrukcji powinno się użyć:
GVEDSTATEN czy GVTTENSTAT?
asdic321
Posty: 1696
Rejestracja: 26 mar 2008, 13:35
Lokalizacja: Prusy Królewskie

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: asdic321 »

Podsumowując, to wiadomo mniej więcej tyle co na początku ;)
A już bardziej serio, to o rekonstrukcji w tym wypadku mowy być nie może - zbyt dużo niewiadomych. Przy założeniu że Vossberg się nie myli, najstarsza będzie niemiecka (czyli z ...VON DER...) wersja zapisu, gdzie nazwa miasta zaczyna się od GVT[...]. Jeśli odnosić się do przywileju z 1330 r., brzmiałaby ona GVTHINSTAT ale pewności żadnej nie ma, jako że dokument wystawił kolejny już biskup - nie ten, który zakładał DM. Jak z kolei wymawiali i pisali nazwę swego miasta fryzyjscy osadnicy, tego się już chyba nie dowiemy. Pozostaje zatem resztę napisu zgadywać...
mapownik
Posty: 203
Rejestracja: 15 cze 2009, 15:19
Lokalizacja: Myszyniec

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: mapownik »

W 1377 w Miescie Guttstadt uzywano pieczeci i jest ona opisana na koncu wklejonego wycinka,w dalszej czesci uzywano zamiennie nazw Gutstad-niem ,Guthenstad - lacinskie,Gutstatd - niem
Nie masz wymaganych uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego posta.
asdic321
Posty: 1696
Rejestracja: 26 mar 2008, 13:35
Lokalizacja: Prusy Królewskie

Re: średniowieczna pieczęć Dobrego Miasta

Post autor: asdic321 »

No to wiemy, że pół wieku po lokacji (30 września 1377 r.) w użyciu była już nazwa GUTENSTAD, którą posłużyli się kanonicy dobromiejskiej kapituły kolegiackiej, wystawiający ten przywilej dla wsi Nüwensüssental (dzisiejszych Plutek) :papa:
ODPOWIEDZ